| 
  Computer A.B.C.      
 
 Soms is het moeilijk om uit alle 
afkortingen die in de computerwereld gebruikt worden nog wegwijs te worden. Hieronder staat het een en ander op een rijtje. We hopen dat je hiermee een 
handige wegwijzer gevonden hebt.Alles staat op alfabetische volgorde. Om 
het zoeken te vergemakkelijken en niet door de hele lijst te hoeven scrollen kun 
je in het onderstaande alfabet op een letter klikken.Klik op de letter waarop je gezocht hebt om terug te keren naar het begin.
 
 
 
 A 
B C 
D E 
F 
G H 
I J 
K 
L M 
N O 
P 
Q R 
S T 
U 
V W 
X-Y  
Z 
  
 
 
 
 
 
 AAC
 
Advanced Audio Coding. Een manier van comprimeren waarbij vergeleken met mp3 een betere kwaliteit wordt behaald en 30% 
extra ruimte wordt bespaard. 
Accounts
 
Engelse aanduiding voor gebruikers, waarbij de Administrator (beheerder) bepaalt wie welke rechten krijgt toegewezen. ADSL Asymmetric Digital Subscriber Line. Snel internetten via de telefoonlijn. Terwijl je online bent, kan er nog steeds getelefoneerd worden.
Zo kun je 24 uur online zijn. ADSL draait naast de gewone telefoonlijn. Het is 
dus een technologie die het mogelijk maakt om veel data te versturen over de 
traditionele koperen telefoonlijn. Dat gebeurt door gebruik te maken van de hoge 
frequenties in het spectrum van deze lijn, van 30 tot 1100 kHz. Spraak gebruikt 
de frequenties van 0 tot 25 kHz. De kwaliteit van het ADSL-signaal wordt 
gegarandeerd door een systeem van de checks en dubbelchecks. Als een ander 
(huishoudelijk) apparaat interferentie op de gevoelige koperdraad veroorzaakt, 
wijzigt het adsl-modem fluks van frequentie. De technologie heet "Asymmetrisch" 
omdat er meer mb per seconde kan worden gedownload dan ge-uploadAGP Advanced Graphics Port. Dit is een insteekslot dat speciaal voor
videokaarten is ontworpen. De AGP-poort heeft een veel grotere gegevensdoorvoersnelheid
dan de verouderde PCI-bus. Dit levert dus een veel snellere beeldopbouw op. Het 
is dus speciaal ontworpen voor weergave van grafische 3D-effecten en voor een 
optimale doorvoer van grafische gegevens. ASCII American Standard Code of Information Interchange. Amerikaanse standaardcode
voor informatie-uitwisseling. alle letters, cijfers en tekens hebben een volgnummer van 32
tot en met 127. De nummers 0 tot 32 fungeren als stuurcodes voor de computer (bijv. nr 27
is de escape-toets). De resterende nummers 128 tot en met 256 zijn niet gestandaardiseerd.
Die vallen dus niet onder de ASCII norm. Atrac3
 
Atrac staat voor Adaptive TRansform Acoustic Coding en is een speciale compressietechniek van Sony waarbij het audiosignaal
eerst in twee aparte componenten wordt onderverdeeld voordat er compressie wordt toegepast
ATX 
Aanduiding voor type kast en voeding van de computer. Een ATX heeft andere
boorgaten dan de oude AT-kast. ATX is de grote nieuwe standaard. 
 Bandbreedte 
Het aantal rijstroken op de digitale snelweg. Hoe meer bandbreedte, hoe meer 
gegevens in een tijdssegment kunnen worden verstuurd. Baudrate 
Eenheid voor transmissiesnelheid. Geeft de snelheid aan waarmee databits worden 
overgedragen. Dit wordt gemeten in dataBits Per Seconde.  BIOS 
Basic In-Out System. Het BIOS is eigenlijk niet meer dan wat geheugen. Door het 
BIOS is de PC in staat zijn eigen schijven te vinden en zichzelf op te starten. Bitrate
 
De term die aangeeft hoeveel informatie er gemiddeld per seconde wordt opgeslagen.
Een hogere bitrate zorgt ervoor dat er minder informatie verloren gaat, waardoor een gecomprimeerd bestand een betere geluidskwaliteit heeft.
 Booten 
Het opstarten van de computer. Wanneer er meerdere besturingssystemen op 1 pc 
geïnstalleerd staan, verschijnt er een bootmenu waaruit gekozen kan worden welk 
OS (OperatingSystem) opgestart dient te worden. Breedband 
een begrip uit de wereld van datacommunicatie. Het betekent dat er veel data 
tegelijk kan worden verstuurd doordat  er dus een grote capaciteit 
beschikbaar is  Browser 
een programma waarmee je pagina's op het internet kunt bekijken. Bekende 
voorbeelden zijn Internet Explorer of Mozilla Firefox. BUSWanneer je een computer openmaakt, zie je een 
centrale grote printplaat (het moederbord). Hierop bevinden zich sleuven voor 
het plaatsen van insteekkaarten (geluidskaart, videokaart, modem, etc.). De 
communicatie tussen de insteekkaart en het moederbord gaat via een bus. Zo zijn 
er bijvoorbeeld Vesa-Local Bus en de PCI-Bus. 
 CacheKlein maar zeer 
snel geheugen van de computer waarin de meest gebruikte programmadelen en 
gegevens staan. Het cache bevindt zich tussen processor en intern geheugen. 
Hierin wordt de laatst opgevraagde data uit het gewone interne geheugen bewaard. CD-RecordableCD-R; 
Compact Disc-Recordable. Dit is de naam voor eenmalig beschrijfbare cd's. CD-RewriteableCD-RW; 
Compact Disc-Rewriteable. Herschijfbare CD. Een CD-RW kan honderden keren na 
elkaar gewist en opnieuw beschreven worden. Je moet wel in het bezit zijn van 
een CD-RW-recorder, want CD-RW's maken gebruik van een andere golflengte 
laserlicht. CD-RomCompact Disc-Read 
Only Memory. Op een Cd-rom wordt informatie vastgelegd in de vorm van 
verschillen in lichtweerkaatsend vermogen. De informatie op de schijf wordt met 
een laser lichtstraal afgetast. Van een Cd-roms is alleen informatie te lezen. 
De snelheid vaak aangeduid met Quad Speed of Six Speed, geeft aan dat deze vier 
of zes maal zo snel is als de eerste gewone spelers. CMOSComplementary Metal 
Oxide Semiconductor. Aanduiding voor het geheugen waarin alle gegevens over de 
computer worden opgeslagen. De gegevens in het CMOS geheugen worden veranderd 
door de CMOS setup. CodecAfkorting voor 
Compressie Decempressie. Dit is een algoritme dat wordt gebruikt voor het in- en 
uitpakken van grote hoeveelheden gegevens, zoals digitaal beeld en geluid. Com-poortAnder woord voor seriële poort. Een pc heeft 2 seriële poorten; com1 en com2. 
Deze poorten worden met name gebruikt door de seriële muis en het seriële modem. 
Sinds de komst van USB zijn seriële poorten overbodig aan het worden. ConfiguratieAlle 
onderdelen die samen een bepaald computersysteem vormen; toetsenbord, monitor, 
computer, modem, printer, muis enz. CPU  Central Processing 
Unit, ook wel Centrale Verwerkings Eenheid genoemd. Het is het hart van uw 
computer; de processor. De processor verzorgt alle rekenkundige bewerkingen die 
nodig zijn om de software van de pc te laten draaien. Processoren onderscheiden 
zich van elkaar door de machinetaal die ze spreken en de snelheid (Mhz'en) 
waarmee ze werken. Cross-cableLetterlijk kruiskabel. Hierbij gaat het om een 
speciale (netwerk)kabel waarin enkele draden zijn omgewisseld. Op die manier 
kunnen 2 netwerkkaarten op elkaar worden aangesloten zonder de tussenkomst van 
een hub. CRT-monitorCathode Ray Tube-monitor. Vrij vertaald als 
beeldbuismonitor oftewel de (oude niet platte) gewone pc-monitor 
 
Database 
Een verzameling van informatie of 
gegevens op een computer wat in een bestand is samengebracht. Voor de meesten is 
Access een bekend database programma. 
DHCPDynamic Host Configuration Protocol. Het wordt verzorgt door een centrale dhcp-server 
die actief is binnen het netwerk of op het netwerk van de Internet Service Provider. DHCP deelt automatisch de juiste ip-adressen uit, 
wat betekent dat de tcp/ip-instellingen niet zelf ingesteld hoeven te worden. Je weet dus ook nooit vooraf welk ip-adres je krijgt. DIMMDual In line Memory 
Module. Het vervolg op de Simm. Deze geheugens gebruiken een 64 bits brede 
databus. Dit betekent dat ze niet per 2, maar per stuk in de computer kunnen 
worden gezet. DipswitchKlein 
schakelaartje, bijvoorbeeld op een printer, waarmee de standaardinstellingen 
blijvend veranderd kunnen worden. Dipswitches treft u meestal aan in groepjes 
van 4, 6 of 10. DMADirect Memory Access. 
Hier geven we aan dat een bepaald onderdeel van de computer (vaak de harde 
schijf) gegevens rechtstreeks naar het geheugen kan transporteren zonder 
tussenkomst van de processor. DOS(Zie ook MS-DOS) DOS-consoleDe voorloper van Windows. Dos is nog niet 
helemaal losgelaten door Microsoft. Als je via Start naar Uitvoeren gaat en je typt daar in; CMD (of Command voor 
wat oudere Windows versies), dan kun je kennismaken met de Dos-console, je gaat 
nu dus een stapje terug in de tijd.
 Let wel op wat je hier doet, want de opdrachten worden normaal uitgevoerd.
 Via de toetsencombinatie Alt + Enter kun je naar een volledig Dos-scherm, met 
dezelfde toetsencombinatie kun je ook weer terug.
 Via het commando Exit verlaat je dit Dos-scherm.
 
Downloads
Bestanden die je van het internet naar je 
eigen pc kunt kopieren. DPI Dots Per Inch; Punten 
per vierkante inch. Waarde waarin het vermogen van printers en beeldschermen in 
horizontale richting wordt opgegeven. Hoe meer punten per inch, des te beter de 
afdruk/beeldkwaliteit.   DriversOok wel 
stuurprogramma genoemd. Dit is software die nodig is om de hardware van de 
computer zoals een geluidskaart of videokaart of een ander randapparaat als 
printer, aan te sturen. DV-out
Digital Video Out, 
een FireWire-oplossing die op een digitale videocamera zit. Hiermee is het mogelijk beelden die op 
dv-tape staan zonder kwaliteitsverlies over te halen naar de pc 
 
ECPExtended Capability 
Port. Dit is een ten opzichte van EPP verbeterd protocol. Met ECP is sneller 
tweerichtingsverkeer mogelijk tussen apparaten die zijn aangesloten aan de 
parallelle printerpoort. EPPEnhanced Parallel 
Port oftewel verbeterde parallel poort. Beschikt de BIOS over deze instelling, 
dan krijgt de parallelle printerpoort meer mogelijkheden om te communiceren met 
de apparaten die op deze poort zijn aangesloten. EthernetDe populairste 
netwerktechniek voor lokale netwerken. Ethernet wordt aangelegd op basis van 
utp-kabels. De snelheid waarmee data wordt vervoerd over ethernet is 10 of 100 
Mbit/seconde. De nieuwst variant kan snelheden tot 1000 MBit/seconde aan.. Extensielaatste gedeelte van een bestandsnaam, meestal 3 
letters, na de punt. Aan de hand van deze extensie is de aard van een bestand te 
herkennen voor Windows, en vaak ook voor zijn gebruikers. 
 FDDFloppy Disk Drive
Niet meer en niet minder dan het diskettestation in je computer. 
Fileserver
Een pc in het netwerk die alleen owrdt gebruikt voor de opslag van bestanden van 
alle gebruikers. FirmwareIn een chip 
opgeslagen software die een apparaat bestuurt. Bij pc-chips is het vaak zo dat de firmware te vernieuwen is met behulp van een 
speciaal flash-programma.
 Voorbeelden van firmware zijn het te flashen bios van een pc. De ingebouwde 
software van een modem, cd-rom speler, dvd-speler etc.
 
Fix
Een uitdrukking voor een software-upgrade waarmee een (meestal klein) probleem 
wordt opgelost. Kan van toepassing zijn op het rom bios van de pc, maar ook op 
het besturingssysteem. Windows Update-website is een bekende leverancier van de 
nodige fixes. Als er een groot aantal fixes worden gebundeld, dan is er sprake 
van een service pack. FlatcablePlatte brede 
kabel binnenin de computer die verschillende onderdelen verbindt. Zoals bijv. de 
harde schijf met het moederbord. FormatterenVoordat 
gegevens op een diskette of harde schijf geschreven kunnen worden, moeten deze 
eerst gebruiksklaar worden gemaakt. Dit proces heet formatteren. FragmentatieProces 
waarbij stukjes van bestanden verspreid over een harde schijf zijn verdeeld, 
waardoor de computer vertraagd. FTPafkorting van File 
Transfer protocol. Het meest gebruikte standaardprotocol om bestanden te 
versturen en/of te ontvangen via internet. De bestanden kunnen software, tekst, 
beeld, video, geluid bevatten. Een FTP-cliënt wordt gebruikt om je 
internetpagina mee te uploaden. 
 Gatewayis letterlijk vertaald; toegangspoort. Bij internet 
is de gateway de toegangspoort die het thuisnetwerk verbindt met het world wide 
web. Als je thuis meerdere pc's hebt en gebruik maakt van een ADSL-modem, dan is 
dit modem een ADSL-gateway. GeluidskaartIedere pc 
heeft standaard een speakertje aan boord, deze laat het bewuste piepje horen als 
je de computer opstart. Een multimedia-PC heeft meestal een aparte kaart aan 
boord die verantwoordelijk is voor het afspelen van MP3, .wav, .mid-files etc. 
Aan deze geluidskaart worden computer-speakers gehangen en zo kun je 
natuurgetrouw het geluid beluisteren. Ook kun je meestal een joystick op de 
geluidskaart aansluiten, evenals de microfoon en zelfs de stereo-installatie. Grafischekaart
zie 
videokaart. 
 HDDHard Disk Drive De 
harde schijf in de computer Hosting
Je webpagina's en je e-mail adressen onderbrengen op de server van een 
andere partij. Vaak worden deze bedrijven webhosters 
genoemd. Je gebruikt dus de server van een webhoster om je webpagina's of mail 
te beheren. HTML
Hyper |Text Mark Up Language. Met deze taal worden (en werden) veel 
internetpagina's geschreven. De code is leesbare tekst die geschreven kan worden 
in bijvoorbeeld Kladblok. Die tekst kan door een internetbrowser vertaald worden 
in een voor ons grafisch ogende webpagina. Hyperlink
Een verwijzing 
op een internetpagina naar andere internetpagina's of bestanden. Een hyperlink 
wordt als tekst vaak in blauw en soms onderstreept weergegeven. Een hyperlink 
kan echter ook uit een plaatje bestaan. 
 IDE Intelligent Drive 
Electronics. Standaard interface voor harde schijven, Cd-romspelers en 
dergelijke. IDE is goedkoop en vrij snel en wordt daarom toegepast in 98 van de 
100 computers. Een computer kan standaard met maximaal 4 IDE devices uitgerust 
worden (bijv. 2 harde schijven en 2 Cd-romspelers). Image Een één op één kopie van het systeem. Een exacte 
kopie van een harde schijf als voorbeeld. Inloggen Proces waarbij 
door het ingeven van een gebruikersnaam en/of wachtwoord toegang gegeven wordt 
tot een "eigen stukje" op de pc of het netwerk. Internet Grootste 
internationale netwerk van computerverbindingen. Door via uw modem (of kabel) 
een verbinding te leggen met een computer die onderdeel uitmaakt van Internet, 
kunt u bestanden of berichten uitwisselen met alle andere Internet computers, en 
met alle pc's die daarmee weer verbonden zijn. Interrupt Letterlijk een 
onderbreking. Ofwel een speciaal signaal voor de computer. Op basis van dit 
signaal kan het besturingssysteem bepalen wat het verder moet doen.  I/O kaart 
input/outputkaart. Onderdeel van de computer dat de communicatie verzorgt met 
bijvoorbeeld de printer of de modem. IP-adres Internet 
Protocol-adres. Een IP-adres is een uniek nummer dat een PC een naam geeft op 
Internet. Deze naam bestaat uit een getal. Op die manier kunnen andere computers 
uw computer herkennen. Bij de meeste Internetgebruikers is het IP-adres 
tijdelijk; de provider beschikt over een reeks nummers en iedere keer als u 
inbelt kent hij een IP-adres aan uw PC toe. IRQ Interrupt ReQuest. 
Het signaal waarmee kaarten en poorten van een PC kenbaar maken aan het 
moederbord dat ze gegevens hebben die verwerkt moeten worden. ISA Industry Standard 
Architecture bus. Bijna iedere computer heeft ondersteuning voor 
uitbreidingskaarten van het ISA type. Deze bus bestaat al sinds de beginjaren 
van de computerindustrie en is bedoeld voor kaarten die geen hoge 
doorvoersnelheid vereisen, zoals geluidskaarten en modems ISP
Internet Service Provider. Het bedrijf dat 
bij jou zorgt voor de internetverbinding. Verbindingsmogelijkheden worden door 
verschillende ISP's geboden zoals kabel, ADSL en glasvezel 
 Javascript Een 
programmeertaal die door Internet Explorer wordt gesproken. Met Java-script is 
het mogelijk HTML-pagina's interactief te maken. JPEG Joined Picture 
Expert Group. Het is een standaard compressiemethode om afbeeldingen samen te 
persen waardoor er minder opslagruimte nodig is. JPEG bestanden hebben meestal 
de bestandextensie .jpg. Het is bedoeld voor plaatjes in 16,7 miljoen kleuren. Jumper Klein 
draadbruggetje op bijvoorbeeld een uitbreidingskaart. Door het verplaatsen of 
verwijderen ervan worden basisinstellingen gewijzigd. 
 KB 
Kilobyte. Een kilobyte 
is 1024 bytes en is dus 8192 bits. (zie onder MB) Klembord een deel van het geheugen wat als tijdelijk 
"prikbord"gebruikt kan worden. Hier kun je dus tijdelijk tekst of bestanden 
opslaan door middel van de actie "kopiëren". Als de pc uitgaat is het klembord 
(geheugen) weer leeg. Kloksnelheid zie 
MegaHertz 
 Laserjet (printer). Bij 
LASERprinters wordt met een laserstraal het papier statisch gemaakt en de inkt 
in de vorm van zwarte poeder (toner) op het papier gekleefd. Dit poeder wordt 
door middel van hitte op het papier vastgesmolten. De kwaliteit is hoog en de 
grafische mogelijkheden zijn onbeperkt. Echter wel een duurdere methode van 
printen. 
 Mass-mailer
Een onzichtbaar programma dat de pc gebruikt voor het doorsturen van spam en 
virussen. MB Megabyte. Een megabyte 
is 1024 kilobyte. Een MB voor programmeurs en technici is 1024 kb. Voor 
fabrikanten van harde schijven is een mb 1000 kb. Harde schijven lijken dus vaak 
groter dan ze in werkelijkheid zijn. MB is dus niets anders dan een aanduiding 
voor opslagcapaciteit. MegaHertz Kloksnelheid of 
kloksignaal (clock pulse). De hartslag van de computer. De kloksnelheid wordt 
aangegeven in MegaHertz Mhz. In de computer worden de gegevens op het ritme van 
een kwartskristal rondgepompt. Hoe sneller dit kristal tikt, des te sneller 
worden de gegevens verwerkt. Een hoge kloksnelheid stelt hoge technische eisen 
aan de onderdelen. Daarom kan deze snelheid niet zomaar onbeperkt verhoogd 
worden. Voor normaal gebruik, zoals tekstverwerken, is de kloksnelheid niet van 
groot belang. Pas wanneer je met omvangrijke opmaakprogramma's gaat werken of 
een groot aantal programma's tegelijk wilt gebruiken. 1 Mhz betekent 1 miljoen 
omwisselingen per seconde; een 233 Mhz computer kan dus 233 miljoen simpele 
instructies per seconde uitvoeren. MIDI Musical Instrumental 
Digital Interface. Via een geluidskaart die voorzien is van Midi kun je hier 
gebruik van maken. Je kunt geluiden opnemen via een microfoon of overnemen van 
een diskette of cd. Een goede kaart heeft in ieder geval een Midi mogelijkheid, 
waarop je een synthesizer en andere moderne fratsen kunt aansluiten. Een bekend 
type is de SoundBlaster. MMX Multi Media eXtension. 
Een microprocessor met MMX kan een aantal instructies betreffende beeld- en 
geluidsbewerking sneller uitvoeren. Modem MOdulator/DEModulator. 
Een stukje randapparatuur dat de computer in staat stelt om digitale signalen 
over een analoge telefoonlijn te versturen. We gebruiken een modem om de ene 
computer te laten communiceren met een andere. Ook voor aansluiting op het 
Internet via een analoge telefoonlijn. De snelheid van een modem wordt uigedrukt 
in bits per seconde (bps). Moederbord Printplaat met 
basiscomponenten. Hierop bevinden zich onder andere de processor, het geheugen (Rom 
en Ram). De plaat is tevens voorzien van slots voor het aanbrengen van 
insteekkaarten (zie onder BUS) MP3 Afkorting voor MPEG 
Layer-3.  MP3 is een 
compressiemethode die alleen voor geluidsbestanden wordt gebruikt. Het is een 
audiostandaard die vanaf 1987 ontwikkeld is door Fraunhofer Instituut en dat 
muziek comprimeert door middel van psycho-akoustische compressie, waarbij 
informatie wordt weggelaten die niet of nauwelijks hoorbaar is. De nieuwe 
variant MP3 Pro garandeert een betere compressie en minder verlies aan 
kwaliteit. MPEG Motion Picture 
Expert Group. Compressiestandaard voor bewegende beelden. Dit maakt het mogelijk 
videofilms beeldvullend op de pc te bekijken. MPEG 
is een standaard gedefinieerde (grafische) compressie. Een resultaat hiervan is 
MPEG2; een standaard die bepaalt hoe bewegende beelden optimaal kunnen worden 
samengeperst, zodat ze op computerschijven kunnen worden opgeslagen. MS-DOS
MicroSoft Disk 
Operating System. Een karaktergeoriënteerde besturingssysteem, wat sinds de 
introductie van het (grafische) Windows in onbruik is geraakt. Verzorgt onder 
meer lezen en schrijven van de directory, naamgeving van bestanden, vastleggen 
en ophalen van gegevens in de juiste sectoren en formatteren van schijven. Multi-Tasking =meerdere 
taken (programma's) tegelijk uitvoeren. 
NTFS New Technology File System: een manier om de 
harde schijf in te delen/formatteren.Door deze manier van indelen wordt de schijf minder gevoelig voor fouten en is 
onder Windows XP beter te beheren. Vanuit het ouderwetse DOS (FDisk) is deze 
schijf niet meer te benaderen in geval van problemen.
 Netwerkkaart Een kaart in uw computer, waarmee uw pc via 
een netwerkkabel, verbinding kan hebben met andere computers. Novell Een 
netwerkbesturingssysteem. Alternatief voor Windows NT. 
 
ODBC Een afkorting voor 
Open DataBase Connectivity, Hierdoor is het mogelijk om vanuit een programma een 
database op bijvoorbeeld internet te raadplegen. In het geval van 
muziekprogramma's is het hierdoor mogelijk om de artiest en de titels te 
achterhalen van een audio-cd die je in de computer stopt en de ID3 automatisch 
voor je in te laten vullen.  Off-line is niet 
verbonden met internet of een ander netwerk. 
 
OpstartdisketteEen diskette waarop u altijd kunt terugvallen als 
de PC niet meer vanaf de harde schijf wil opstarten. 
PartitionerenEen harde 
schijf is als hij van de fabriek afkomt nog niet ingedeeld en voorbereid voor 
gebruik Partitioneren gaat vooraf aan formatteren. Hierbij kun je de harde 
schijf in meerdere partities (mootjes) verdelen. Een partitie is dus een stuk 
ruimte van een harde schijf, dat een eigen formaat en een eigen schijfletter 
heeft. PCIPeriperal Component 
Interconnect. Het meest gebruikte type uitbreidingsslot in de pc. De opvolger van de ISA-bus. Hij is sneller dan de 
ISA-bus en ondersteunt standaard PnP uitbreidingskaarten. Meest voorkomende PCI 
uitbreidingskaarten zijn; netwerkkaarten, geluidskaarten en fire-wirekaarten. 
Ook USB-uitbreidingskaarten en extra parallele poorten worden als 
pci-insteekkaart geleverd. PCMCIAAansluitnorm voor 
uitbreidingskaartjes voor notebook. Zijn snel verwisselbaar zonder de kast te 
openen en kunnen allerlei randapparatuur bevatten. PentiumEen processor van 
de firma Intel, dit is de naam voor de 80586. PixelsPICTure Elemement- 
Programmable Element. Kleinste individueel aanstuurbaar beeldpuntje. Een pixel 
kan opgebouwd zijn uit meerdere DOTS (zie onder DPI). Zowel geprinte als op het 
beeldscherm weergegeven afbeeldingen bestaan eigenlijk uit allemaal 
afzonderlijke punten; pixels. Hoe dichter deze op elkaar staan, hoe hoger de 
beeldkwaliteit van de afbeelding. De hoeveelheid gebruikte pixels voor de 
weergave wordt ook wel de "resolutie" of het "oplossend vermogen" genoemd. PlaylistEen afspeellijst binnen een programma. Zo'n 
playlist bevat de namen van muziekbestanden en de locaties van deze bestanden op 
de harddisk. Met behulp van afspeellijsten kunt u allerlei muziekcompilaties 
maken zonder hiervoor de gebruikte bestanden bij elkaar te hoeven plaatsen. Plug-inis een aanvullend 
programma voor een ander, bestaand, programma. Deze kunnen van een andere 
fabrikant zijn. Het is een term die wordt gebruikt voor extra te downloaden componenten waarmee 
de functionaliteit van het originele programma kan worden uitgebreid. Heeft 
meestal betrekking op het uiterlijk.
 PnPPlug and Play Hiermee 
wordt aangegeven dat een uitbreidingskaart automatisch de juiste instellingen 
krijgt toegewezen door de computer zodra deze wordt aangezet. Een PnP kaart 
heeft dus geen jumpertjes die omgezet moeten worden om de juiste instellingen te 
selecteren. In de praktijk geven ook PnP kaarten regelmatig problemen, dus hecht 
niet te veel waarde aan deze aanduiding. PoortenSeriële, 
parallelle en game poorten. Een seriële poort is een aansluiting op de computer 
voor een muis, een modem etc. Een parallelle poort is een aansluiting op de 
computer voor een printer of een zipdrive (soms externe cd-rom spelers of 
externe cd-rewriters). Een gamepoort is bedoeld voor het aansluiten van een 
joystick. Power management
Een term voor alle techniek die worden toegepast om (tijdelijk) niet in gebruik 
zijnde pc's zo weinig mogelijk stroom te laten gebruiken. Is vooral van 
toepassing op laptops, omdat die heel zuinig moeten zijn op de in hun accu 
opgeslagen elektriciteit. Wordt ook toegepast op desktop pc's, maar dan vooral 
om weer een vliegende start te kunnen maken als de pc even werkloos is geweest. Printserver
Een netwerkcomputer die is ingericht 
als een soort van grote printer-wachtrij waar alle andere werkstations gebruik 
van kunnen maken. Op de printserver-computer zijn dan de printers aangesloten. 
Als een werkstation een document gaat afdrukken, neemt de printserver de 
printjob in ontvangst en slaat die op op de eigen harde schijf. Als de gekozen 
printer vrij is wordt de printjob doorgestuurd naar de printer en afgedrukt. Processor  of CPU of CVE. 
De processor is dat deel van de computer waarin de gegevensbewerkingen worden 
uitgevoerd. ProtocolEen reeks afspraken over de communicatie tussen 
apparaten of programma's. Bekend is het HTTP-protocol voor gegevensoverdracht 
tussen webserver en browsers. 
 
 RAIDRedundant Array of Independent Disks. Een techniek 
warbij meerdere harde schijven worden gecombineerd tot één grote harde schijf. RAMRandom Acces Memory. 
Computergeheugen dat zowel gelezen als geschreven kan worden. Verliest zijn 
geheugeninhoud als de voedingsspanning wegvalt. Het interne geheugen van de PC. Registerof
Registry. Een verzameling (de database) van belangrijke 
gegevens en instellingen van Windows en andere programma's. Het register is het 
kloppend hart van Windows. Als hier een fout in voorkomt  zullen bepaalde 
programma's of zelfs heel Windows niet meer correct werken. ResolutieDit is de 
gedetailleerdheid van een afbeelding. Wordt gebruikt als norm voor 
beeldschermen, printers en scanners. Afbeeldingen worden puntsgewijs opgebouwd. 
Hoe meer punten (pixels) er afzonderlijk aangestuurd kunnen worden, hoe beter de 
resolutie. Hoe meer pixels per oppervlakte-eenheid, hoe meer detail en hoe beter 
het beeld. Voor printer en scanners wordt resolutie gemeten in het aantal 
puntjes per inch (dpi). ROMRead Only Memory. 
Computergeheugen met een vast programma waarin niet geschreven kan worden, maar 
wel gelezen. RouterEen router is te omschrijven als een intelligente hub. Waar een hub alleen elektronische signalen (netwerkkabels dus)
met elkaar verbindt, daar zorgt een router ervoor dat het netwerkverkeer ook in de juiste banen wordt geleid.
In de dagelijkse praktijk verzorgt een router contact tussen de netwerk-pc's en internet. Hierbij kan de router zelfstandig verbinding maken met internet. 
 SharewareSoftware die 
men in principe gratis krijgt, maar waarvoor een bijdrage wordt gevraagd, 
wanneer het programma bevalt en men er daadwerkelijk gebruik van wil blijven 
maken. SimmSingle In line 
Memory Module. Insteekmodule waarop alle IC's (chips) voor 256Kb, 1MB, 4MB of 
8MB aan RAM-geheugen zijn aangebracht. De oudere Simm's maken gebruik van 8 of 9 
bit (30 pins), deze modules moeten per 2 of 4 worden vervangen. Nieuwere 
computers gebruiken 32/36 bits (72pins) Simm's. Deze kunnen per stuk (moderne 
486) of per twee (Pentium of hoger) worden geplaatst. SkinLetterlijk "vel" en 
de mogelijkheid om sommige programma's van een compleet ander uiterlijk te 
voorzien. Skins zijn gratis te downloaden van de site van de leverancier van een 
programma. SlotPlaats in de 
computer waar een insteekkaart geplaatst kan worden (zie onder BUS). Deze 
uitbreidingssleuven kunnen er zijn in ISA, PCI of AGP. SMTPSimple Mail Transfer 
Protocol. Het is een netwerkprotocol voor het versturen van e-mailberichten via 
internet. Als er een e-mailaccount is zal de internetprovider het adres van de 
smtp-server opgeven. Dit adres (kan ook een url zijn) dient ingesteld te worden 
in het e-mailpakket waarmee gewerkt wordt. De tegenhanger van smtp is pop3. SpywareSoftware die 
stiekem op de pc is geïnstalleerd, en die het systeem aanpast of die gebruikt kan 
worden om privé-gegevens te ontfutselen. Vaak komt spyware met de installatie 
van freeware-programma's mee. Vaak wordt spyware gebruikt om (persoonlijke) 
gegevens van de gebruiker door te spelen voor reclamedoeleinden. het is speciale 
software die in de "virus-hoek" geplaatst kan worden. SSLSecure Socket Layer. 
Een speciale beveiligingslaag die het mogelijk maakt om te kunnen internetten 
zonder dat iemand anders -op de kabel- meekijkt. Wordt vrijwel altijd gebruikt 
als er vertrouwelijke gegevens moeten worden verzonden. Streamingmedia Benaming voor audio- en videobestanden die al 
beginnen af te spelen terwijl het bestand nog aan het downloaden is. Daarnaast 
is het ook erg praktisch voor live-uitzendingen. SVGAzie onder 
videokaart. SysteemdisketteDiskette 
die de originele versie van het besturingssysteem bevatten. Onder Windows 95/98 
wordt hier het besturingssysteem Dos7 op gezet. 
 
ThumbnailEen 
miniatuurvoorstelling van een grotere foto. TrackballRandapparaat 
voor cursorbesturing, sterk verwant aan de muis. In essentie bestaat een 
trackball uit een bal die met de vlakke hand heen en weer gerold kan worden (het 
lijkt op een muis die op zijn kop ligt). 
 UltraATA Nieuwe 
standaard voor communicatie tussen harde schijf en computer. Dit moet dan wel 
worden ondersteund door het moederbord. UpgradenHet opwaarderen 
van een systeem door het vervangen van hard- en/of software. Uploadis het kopiëren 
van bestanden of data van een stand-alone pc naar een computer (server) op 
internet of een ander netwerk. URLUniform Resource Locator, of in gewone taal; een 
webadres. Zo'n unieke URL zorgt ervoor dat iedere op het internet aangesloten 
computer uw homepage of website precies kan vinden. USBUniversal Serial Bus. 
Een verbeterde seriële poort die op een snellere manier gegevens serieel 
uitwisselt tussen computer en randapparatuur. Niet alle besturingssystemen 
ondersteunen USB. Vanaf de latere versies van Windows95 wel. We zien steeds meer 
USB devices; muizen, printers, scanners, netwerk-pennen, memory cards etc. Soms 
moet een usb-poort gedeeld worden door een zogeheten usb-hub; hierdoor wordt het 
mogelijk nog meer apparaten aan te sluiten. 
 VBScriptofwel Visual 
Basic Script. VBScript is een speciale programmeertaal die door Windows, 
Internet Explorer, Word, Excel, Access en zo wordt gesproken. Ze hebben wel 
allemaal hun eigen dialect, dus hun eigen manieren. Met behulp van VBScript 
worden batch-programma's gemaakt, websites interactief en kunnen macro's gemaakt 
worden. VesaLocal
Bus Video 
Electornics Standards Association. Een der opvolgers van de relatief trage 
ISA-bus. Inmiddels een verouderd type aansluiting voor componenten zoals 
videokaarten en harde schijf contollers. VideoblasterMultimediakaart (beeld/geluid) voor het binnenhalen van signalen van de 
videorecorder, videocamera, televisie, microfoon, keyboard, Cd-speler, 
bandrecorder etc. Met behulp van software kunnen deze signalen bewerkt worden. 
Deze bewerkte signalen kunnen naar bijvoorbeeld de monitor of videorecorder 
verzonden worden. VideokaartVoor koppeling 
van beeldscherm aan de computer, waarop ook het beeldschermgeheugen is 
aangebracht. Er bestaat een grote verscheidenheid aan grafische kaarttypen. 
MDA; Monochrome Display Adaptor, alleen geschikt voor tekst. Waren 
gemonteerd in de eerste computers. Hercules; Monochrome 
grafische kaart. CGA; Color Graphics Adaptor, ooit populaire, 
maar nu ouderwetse kaart. EGA; Enhanced Graphics Adaptor. 
Verbeterde versie van de CGA-kaart. Komt nog in oudere computers voor.
MCGA; Multi Color Graphics Array. VGA: Video Graphics 
Array, deze kaart treffen we aan bij de modernere computers. Een zeer 
uitgebreide kaart met een maximale resolutie van 640x480 pixels bij 16 kleuren.
SVGA: Super Video Graphics Array, uitgebreide, met alle voorafgaande 
kaarten compatibel grafische kaart met extra hoge resoluties; 800x600, 1024x768 
en 1280x1024. Virtueelgeheugen In 
moderne besturingssystemen als Windows kan meer geheugen worden gebruikt dan er 
werkelijk fysiek aanwezig is. Die delen van een programma waar op een gegeven 
moment geen ruimte voor is in het geheugen, worden tijdelijk in het virtueel 
geheugen (swapfile) op de harde schijf opgeslagen. Hierdoor lijkt het alsof de 
computer meer werkgeheugen tot zijn beschikking heeft. Virtueel geheugen is 
echter merkbaar langzamer dan echt werkgeheugen. Virus
Een zichzelf kopiërend stuk software dat in het ergste geval bestanden 
beschadigt en de pc lamlegt. Er zijn virussen die alleen je 
harde schijf infecteren, maar ook virussen die het BIOS van de pc ontregelen of 
in het geheugen huishouden. VisualsEen aanduiding die wordt gebruikt voor een 
component die binnen een muziekprogramma zorgt dat audio op een visuele manier 
wordt weergegeven. In de meest simpele vorm is dit een grafische equalizer. 
Ingewikkelde visuals laten 3D-objecten bijvoorbeeld meedeinen op de muziek.
 VoIPStaat voor Voice over Internet Protocol, waarmee 
bellen over internet wordt bedoeld. 
 
WiFiWireless Networking; een draadloze oplossing voor 
ethernet. Je kunt vaak tientallen meters overbruggen.
Wizard Een geautomatiseerde assistent, die stap-voor-stap 
begeleiding geeft door een mogelijk moeilijk proces.
 
WMA Windows Media Audio is het compressieformaat van Microsoft waarvan wordt beweerd dat het
een betere kwaliteit heeft dan MP3. 
 
 
Zif Socket 
 
 Zero Insertion Force Socket. Op de plek waar een 
chip gemonteerd zit, in de socket of chipvoet kan ook een andere chip geplaatst 
worden. Om de oude chip te verwijderen is het ZIF socket systeem bedacht. Er kan 
zonder kracht (Zero Force) de oude chip eruit gewipt worden en de nieuwe chip 
geplaatst. Vaak tref je dit aan bij processoren. 
Zoekmachine
Een website die namen, adressen en andere gegevens van andere sites geïndexeerd 
heeft. Als we een zoekvraag intypen, krijgen we snel resultaten door deze 
indexering.     |